عفونت واژن یک بیماری شایع بین زنان و دختران است که هر زنی در طول زندگی خود بارها آن را تجربه می کند. این نوع عفونتها هر چند در سنین مختلف رخ می دهند اما طبق آمارها اغلب در اواخر نوجوانی تا اوایل دهه ۴۰ بیشتر دیده می شوند.
بعضی از این عفونتها مقاربتی هستند و بین زنان شایع اند. ولی برخی دیگر از آنها بدون داشتن رابطه جنسی هم ایجاد شده و در دختران مجرد نیز بروز می کنند. در این مقاله همراه ما باشید تا با انواع عفونتهای واژن و روشهای درمان آن آشنا شوید. برای دسترسی سریع به تیترها می توانید از فهرست زیر استفاده کنید.
علت عفونت و خارش واژن چیست؟
به گفته دکتر سیده مرضیه طباطبایی، جراح و متخصص زنان، افزایش رشد قارچها و باکتریهای مضر واژن در اثر به هم خوردن فلور طبیعی و اسیدیته محیط واژن، منجر به بروز عفونتهای واژینالی یا واژینیت می شود. عوامل زیر در ایجاد این نوع عفونتها نقش دارند:
- استفاده از دوش واژینال، اسپری های معطر، شوینده های بهداشتی واژن مثل صابون، …
- درمان های خانگی مثل شستن واژن با سرکه، … که اسیدیته واژن را تغییر می دهد.
- تغییرات هورمونی در دوران یائسگی، بارداری و یا شیردهی
- مصرف برخی آنتی بیوتیک ها
- روابط زناشویی حفاظت نشده (بدون کاندوم) با شریک جنسی آلوده
نکته مهم: لباس های زیر نایلونی، جنس کاندوم یا نوار بهداشتی و استفاده از برخی شوینده های معطر می تواند باعث ایجاد واکنش های آلرژیک و علائم عفونت واژن شود. البته این عوامل باعث عفونت نمی شوند و با قطع مصرف آنها التهاب و خارش واژن برطرف می شود.
رایجترین علائم عفونت واژن
علائم عفونت واژن بسته به اینکه دچار چه نوع عفونتی شده باشید، متفاوت است. اما معمولا واژینیت با علائم زیر همراه است:
- خارش، درد یا سوزش در داخل یا قسمتهای خارجی واژن
- بیشتر شدن حجم ترشحات واژن
- بوی بد واژن
- ترشحات سفید یا رنگی با بوی بد
- سوزش و درد ادرار
- نزدیکی دردناک
پزشکان معمولا با علائم اختصاصی هر نوع عفونت واژن می توانند تا حدی زیادی نوع عفونت را تشخیص دهند.
برای تشخیص و درمان انواع عفونت های واژینالی در شیراز، شما هم می توانید از تخصص دکتر سیده مرضیه طباطبایی، جراح و متخصص زنان و زایمان بهره مند شوید. جهت رزرو نوبت با شماره های ۰۹۰۲۸۲۸۱۹۱۹ یا ۰۷۱۳۲۳۱۹۱۶۱ تماس بگیرید.
انواع عفونت واژن
بر اساس اینکه چه نوع میکروارگانیسمی باعث عفونت واژن شده باشد، این بیماری به انواع زیر تقسیم بندی می شود:
۱- عفونت قارچی یا کاندیدایی واژن
عفونتهای قارچی یا مخمری رایجترین نوع واژینیت در زنان و دختران هستند که در اثر رشد بیش از حد مخمری به نام کاندیدا آلبیکنس ایجاد می شود.
علائم عفونت قارچی: عفونتهای پنیری شکل واژن معمولا با یک یا چند علامت اختصاصی همراهند:
- التهاب و تورم واژن
- ترشحات سفید رنگ و ضخیم
- حجم زیاد ترشحات
- ترشحات به صورت تکه های پنیری شکل یا خامه ای
در برخی موارد ممکن است واژینیت قارچی در زنان با دردهای مقاربتی همراه باشد.
ریسک فاکتورهای عفونت قارچی: عوامل زیر از رایجترین علل عفونت آلبیکنس در زنان و دختران هستند:
- دیابت کنترل نشده
- تغییرات هورمونی در بارداری یا پریودی
- مصرف برخی از قرص های ضد بارداری خوراکی و آنتی بیوتیک ها
- پوشیدن لباس زیر تنگ، نایلونی یا مرطوب
- استفاده از دوش واژینال
مصرف زیاد خوراکی ها و نوشیدنی های قندی هم ریسک عفونت های کاندیدایی واژن را بیشتر می کند.
۲- عفونت باکتریایی واژن (واژینوز باکتریایی)
در اثر رشد بیش از حد باکتری به نام واژینوز باکتریال، عفونتهای باکتریایی ایجاد می شود. علت بروز این نوع عفونت عبارت است از:
- نزدیکی با فرد آلوده
- داشتن شرکای جنسی متعدد
- تمیز کردن واژن از عقب به جلو و انتقال باکتریهای روده ای مثل «اشرشیا کلای» به واژن
علائم واژینوز باکتریایی: واژینوز باکتریایی علاوه بر درد موقع نزدیکی و خارش واژن با علائم ویژه زیر همراه است:
- ترشحات آبکی خاکستری یا سفید واژن
- ترشحاتی با بوی بد ماهی که بعد از رابطه جنسی بیشتر می شود.
نکته مهم: عدم درمان واژینوز باکتریایی ممکن است باعث التهاب لگن، مشکلات ناباروری در زنان یا سقط جنین شود. باید درمان این نوع عفونتها را زیر نظر پزشک متخصص زنان جدی بگیرید!
۳- عفونت تریکومونیازیس
عفونت تریکومونایی واژن در اثر آلودگی به انگل تک سلولی به نام تریکوموناس واژینالیس بروز می کند. در بیشتر زنان این نوع عفونت بدون علائم است. اما در بعضی از افراد، حدود یک هفته تا یک ماهه بعد از آلوده شدن به این انگل، علائم زیر ظاهر می شود:
- ترشحات آبکی یا کف آلود واژن با بوی بد
- ترشحات رنگی (زرد، خاکستری یا سبز)
- احساس درد در زیر شکم (به ندرت)
- رابطه جنسی دردناک
عفونتهای تریکومونایی مقاربتی هستند و رابطه جنسی با شرکای متعدد یا عدم رعایت بهداشت جنسی باعث انتقال این نوع عفونتها به زنان می شود.
۴- عفونت های مقاربتی
عامل عفونت های مقاربتی معمولا از نوع باکتریایی است و با تماس جنسی منتقل می شود. این نوع عفونتها با درد و سوزش ادرار همراه است و به رنگ سبز، سفید یا زرد ظاهر می شود. سوزاک و عفونت کلامیدیایی واژن از رایجترین نوع این عفونتها هستند.
۵۰ تا ۷۰ درصد از زنان مبتلا به این نوع عفونتها هیچ علامتی بروز نمی کند. اما در برخی دیگر از خانم ها علائم زیر ایجاد می شود:
علائم عفونت کلامیدیایی: بیمار شاهد خونریزی واژن، ترشحات بد بوی سفید، سبز یا زرد رنگ و مقاربت دردناک است.
علائم سوزاک یا گونوره: در این نوع عفونت علاوه بر علائم واژینیت، بیمار دردهای لگنی و تورم لابیاها را نیز تجربه می کند.
۵- عفونت های ویروسی واژن
عفونت های ویروسی واژن نیز از طریق رابطه جنسی و تماس پوستی منتقل شده و شایعترین آنها عبارتند از:
هرپس سیمپلکس: بعضی از انواع ویروس هرپس (تیپ ۲ هرپس سیمپلکس) عفونتی به نام تبخال تناسلی را در نواحی واژن، مقعد یا کشاله ران ایجاد می کنند. علائم این عفونت را در شکل زیر می بینید:
پاپیلومای انسانی: ویروس اچ پی وی (HPV) یا پاپیلومای انسانی عامل عفونت زگیل تناسلی است که در صورت پر خطر بودن تیپ زگیل، احتمال بروز سرطان دهانه رحم در زنان وجود دارد. علائم عفونت زگیل تناسلی عبارتند از:
- ضایعات تکی یا خوشه ای گل کلم مانند روی واژن، مقعد یا کشاله ران
- خارش زگیل ها
- خونریزی از زگیل
اما در موارد زیادی هم این عارضه بدون علامت است.
۶- واژینیت آتروفیک
این نوع عفونت بیشتر در سنین یائسگی و به دلیل کاهش هورمون استروژن رخ می دهد. کاهش این هورمون منجر به خشکی واژن شده و در نتیجه میکروبهایی که باید با ترشحات واژینالی خارج شوند، در واژن باقی می مانند.
عدم درمان خشکی واژن باعث سستی و شکنندگی دیواره واژن (آتروفی واژن) شده و محیط مناسبی برای رشد میکروبها و عفونت واژن فراهم می کند. عفونتهای ناشی از واژینیت آتروفیک، مکرر و مقاوم به درمان هستند و علت طولانی شدن عفونت واژن، خشکی و آتروفی آن است.
علائم واژینیت آتروفیک: عفونت های ناشی از خشکی واژن با علائم زیر همراهند:
- سوزش، خارش و درد واژن
- لکه بینی و خونریزی واژن بعد از نزدیکی
- دردهای مقاربتی
- سوزش و تکرر ادرار در زنان
- کاهش حجم ترشحات واژن و غیرعادی شدن رنگ و بوی آنها
توجه توجه: عدم درمان خشکی واژن، علاوه بر عفونتهای مکرر واژن می تواند منجر به بی اختیاری ادرار استرسی، انواع دیسپارونیا، واژینیسموس و عفونت های مقاربتی در زنان می شود.
نحوه تشخیص نوع واژینیت
برای تشخیص دقیق و درست علت و نوع عفونت های واژن، پزشکان از روشهای زیر استفاده می کنند:
- معاینه لگنی برای بررسی تحریک و التهاب
- نمونه گیری از ترشحات واژن
- تست ادرار
- نمونه گیری از سلولهای دهانه رحم برای آزمایش عفونت های مقاربتی مثل سوزاک، کلامیدیا، اچ پی وی، …
راههای درمان عفونت های واژن در شیراز
به گفته دکتر طباطبایی، بسته به نوع عفونت، پزشکان از روشهای زیر برای درمان انواع واژینیت استفاده می کنند:
درمان خانگی عفونت واژن
برای درمان عفونت های ساده واژن می توانید از روشهای خانگی زیر کمک بگیرید:
- پرهیز از مصرف مواد محرک مانند صابون قوی یا معطر، تامپون، پدهای معطر و دوش واژینال
- کاهش استرس، پرهیز از مصرف زیاد خوراکی های قندی و تغذیه سالم
- پوشیدن لباس زیر تمیز، خشک و نخی و تعویض روزانه آن
- تعویض به موقع نوار بهداشتی یا تامپون
- رعایت بهداشت جنسی
- استفاده از روان کننده های بر پایه آب در صورت خشکی موقتی واژن
تغییر جنس و نوع کاندوم یا نوار بهداشتی که به آن حساسیت دارید نیز به بهبود علائم تان کمک می کند.
درمان عفونتهای قارچی واژن
برای درمان این نوع عفونتها می توانید از کرم ها یا شیاف های ضد قارچی با یا بدون نسخه پزشک استفاده کنید. اما در صورت عود علائم بعد از درمان عفونتهای پنیری شکل واژن حتما باید به متخصص زنان مراجعه کنید.
درمان عفونت باکتریایی واژن
برای درمان این نوع عفونتها معمولا مترونیدازول (به شکل قرص، کرم یا ژل) یا کلیندامایسین (به شکل کرم یا ژل) تجویز می شود. برای درمان قطعی عفونت باکتریایی واژن و جلوگیری از عود آن، هم شما و هم شریک جنسی تان باید تحت درمان قرار بگیرید.
درمان تریکومونیازیس واژن
قرص مترونیدازول یا تینیدازول برای درمان واژینیت تریکومونایی تجویز می شود. برای جلوگیری از عود عفونت و مزمن شدن آن حتما باید دوره مصرف داروهای خود را تکمیل کنید.
درمان عفونت های ویروسی واژن
برای درمان قطعی تبخال تناسلی داروهای ضد ویروسی تجویز می شوند. اما برای درمان زگیل تناسلی هیچ درمانی وجود ندارد و سیستم ایمنی بدن باید ویروس hpv را نابود کند. اما ضایعات پوستی این عارضه را می توان با روشهای مختلفی مثل پلاسماتراپی، کرایو تراپی، لیزر درمانی، … از بین برد.
درمان واژینیت آتروفیک
متخصصان زنان و زایمان برای درمان عفونت های ناشی از خشکی و آتروفی واژن از روشهای زیر استفاده می کنند:
هورمون تراپی: مصرف استروژن به صورت کرم، حلقه واژینال یا قرص به درمان خشکی و سوزش واژن کمک می کند. اما هورمون تراپی با عوارض ناخواسته ای مثل افزایش ریسک سرطان پستان همراه است و ممکن است در بعضی از خانم ها موثر نباشد. به همین علت این روش چندان توصیه نمی شود.
لیزرتراپی واژن: عفونتهای آتروفیک اغلب مقاوم به درمان هستند و تنها روش درمان آنها، رفع خشکی و آتروفی واژن با دو تا سه جلسه لیزر لیدی لیفت یا لیزر RF است. این دستگاه ها برای جوانسازی واژن در شیراز به کار می روند و به ترمیم و بازسازی لایه مخاطی و دیواره های واژن کمک می کنند.
برای درمان عفونت های مکرر و پیچیده واژن با لیزر لیدی لیفت در شیراز، شما هم می توانید از تخصص و جدیدترین تکنولوژی های روز پزشکی در مطب دکتر سیده مرضیه طباطبایی، جراح و متخصص زنان و زایمان بهره مند شوید. جهت رزرو نوبت با شماره های ۰۹۰۲۸۲۸۱۹۱۹ یا ۰۷۱۳۲۳۱۹۱۶۱ تماس بگیرید.
سوالات رایج درباره عفونتهای واژینالی
در این بخش می توانید پاسخ رایجترین سوالاتی را که در مورد عفونت دختران و زنان پرسیده می شوند، بخوانید:
تفاوت عفونت قارچی و باکتریایی واژن چیست؟
عامل ایجاد عفونت قارچی، رشد زیاد قارچها و علت عفونت باکتریایی، رشد بیش از حد واژینوز باکتریال است. همچنین علائم و روش درمان این دو نوع عفونت متفاوت است که در این مقاله به آنها اشاره شده است.
آیا راهی برای درمان عفونتهای میکروبی واژن هست؟
بله. با شناسایی نوع عامل عفونت، پزشک می تواند موثرترین روش درمان را برای بیمار تجویز کند.
عفونت باکتریایی واژن با چه خطراتی همراه است؟
واژینوز باکتریایی می تواند باعث التهاب لگن، نازایی، حاملگی خارج رحمی، زایمان زودرس و تولد نوزاد نارس و کم وزن شود.
اگر شما هم سوالی درباره عفونتهای واژن یا روشهای درمان آنها دارید، در قسمت نظرات مقاله می توانید آنها را بپرسید.
